Ay'ın Yerküre
ile eşzamanlı dönüşü rastlantı değil, bu iki cisim arasındaki kütleçekimi
etkileşiminin sonucudur. Kütleçekiminin şiddeti, ağırlıklı olarak uzaklığa
bağlıdır. Bu yüzden Ay'ın çekimi, Yerküre'nin Ay'a bakan yüzünde öteki tarafa
göre daha güçlüdür. Bu değişken kuvvet, Yerküre üzerinde bir "çekim
şişkinliği" yaratır. Yerküre Ay ile eşzamanlı dönmediğinden Ay'ın yol açtığı
bu şişkinlik Yerküre üzerinde hareket eder ve yerkabuğu ile okyanuslarda yol
açtığı eğilmeler ve sürtünmelerle Yerküre'nin içinin önemli ölçüde enerji
yitirmesine neden olur.
Bu enerji
yitimi sonucunda Yerküre'nin dönüşü her 500 yılda yaklaşık 1 saniye yavaşlar.
Yerküre-Ay sistemi açısal momentumunu korumak durumunda olduğundan, Ay her yıl
Yerküre'den 4 cm kadar uzaklaşmaktadır. Yerküre, Ay'a çekimsel olarak
"kilitlenene" ve onunla eşzamanlı dönene dek dönüşünü
yavaşlatacaktır. Buraya kadar anlatılan kuvvetler Ay üzerinde de etkilidir.
Ancak Yerküre'nin kütlesi daha büyük olduğundan, uygulanan kuvvet daha şiddetli
olmuş ve Ay'ın dönüş hareketi, Dünya ile eşzamanlı noktaya daha hızlı
ulaşmıştır.
Bu süreç bütün
Güneş Sistemi'nde yaşanır. Dolayısıyla, gökbilimcilerin, aylar ve gezegenleri
arasında eşzamanlı dönüşlerin birer istisna değil, kural olduğunu görmeleri
fazla şaşırtıcı değil. Bir uydu, gezegenine ne kadar yakınsa ve gezegenin
kütlesi ne kadar büyükse, bu uydunun eşzamanlı dönüşü yakalaması o ölçüde hızlı
olur.
Eşzamanlı
dönüş sadece aylar ile gezegenleri arasında değil, birbirinin yörüngesinde
dönen her türlü iki cisim için geçerlidir.
Yeni yayınlardan haberdar olmak için e-mail adresiniz ile abone olun
Dönüştür Conversion Yüz İfadeleri Yüz İfadeleri